کتاب مبحث 12 (دوازدهم) مقررات ملی ساختمان

 کتاب مبحث دوازدهم مقررات‌ملی‌ساختمان

(ایمنی‌ و‌ حفاظت‌ کار در حین‌ اجرا)

جهت درک بهتر مباحث مقررات ملی ساختمان بعنوان منابع اصلی آزمون‌های نظام مهندسی ساختمان و مشاهده تفاوت‌های آن‌ها با کتب راهنمای مباحث مقررات ملی ساختمان، می‌توان به صفحه مقایسه مباحث مقررات ملی ساختمان و راهنمای مباحث مراجعه نمود که توسط بنیاد مهندسی ساختمان ارائه شده است.

پیشگفتار کتاب مبحث دوازدهم مقررات ملی ساختمان

افزایش جمعیت شهری و نیاز به محل سکونت و کار در شهرها و به خصوص شهرهای بزرگ افزایش تراکم و افزایش قیمت املاک را به دنبال دارد. این افزایش‌ها عموماً سبب توسعه عمومی شهرها و افزایش طبقات ساختمان‌ها در بالا و زیر همکف می‌شود. افزایش طبقات ساختمان‌ها از یک طرف زمان ساخت را افزایش می دهد و از طرف دگر نیاز به فضاهای شهری برای حمل و نقل، تخلیه و نقل مصالح و اجرای عملیات ساختمانی را افزایش می‌دهد. ساخت و ساز بسیط و حجیم در نواحی شهری اثر جدّی بر ایمنی، محیط زیست و زندگانی روزانه ساکنان این نقاط می‌گذارد.

در چند دهه اخیر در اکثر کشورهای صنعتی و توسعه یافته و یا در حال توسعه ضوابط و مقرراتی کارساز برای افت مخاطرات ناشی از اجرای عملیات ساختمانی نگارش شده است. در کشور ما هم در سال ۱۳۷۲ ویرایش اول و در سال‌های ۱۳۸۰ و ۱۳۸۵ ویرایش‌های دوم و سوم مبحث ۱۲ مقررات ملی ساختمان تحت عنوان “ایمنی و حفاظت کار درحین اجرا” گردآوری و ابلاغ گردیده است.

ویرایش چهارم این مبحث با توجه به مسائلی که از طرف جامعه مهندسی و ادارات و سازمان‌های ذیربط به شکل‌های متفاوت مورد بحث گردیده تدارک شده است.

در وارسی تازه مسائل زیر مدنظر قرار گرفته است:

– ویرایش کلی حذف مسائل تکراری، مختصر و آسان سازی متن تا حد امکان

– مخاطراتی که ایمنی، محیط زیست و حیات روزانه ساکنان مجاور کارگاه‌های ساختمانی را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

– ریسک، برآورد ریسک، مدیریت خطر و به طور کلی مدیریت امنیت کارگاه‌های ساختمانی

– ارتقای امنیت و بهداشت کار شاغلین کارگاه‌های ساختمانی

– امنیت گودبرداری و تخریب

– ساده‌سازی متن و تجزیه وظایف و مسئولیت‌های دست‌اندرکاران

– امید است با برطرف ابهامات و نواقص در ویرایش پیشین و عرضه داده های تکمیلی مورد نیاز، زمینه اجرایی شدن بهتر و مؤثرتر این مبحث در پیوند با کارگاه‌های ساختمانی مهیا آید.

فهرست مطالب کتاب مبحث ۱۲ مقررات ملی ساختمان

۱۲-۱ کلیات

۱۲-۱-۱ هدف

۱۲-۱-۲ دامنه کاربرد

۱۲-۱-۳ تعاریف کلی و واژه‌ها

۱۲-۱-۴ مجوزهای خاص و اقدامات قبل از اجرا

۱۲-۱-۵ مسئولیت ایمنی، بهداشت کار و حفاظت محیط زیست

۱۲-۲ ایمنی

۱۲-۲-۱ کلیات

۱۲-۲-۲ ایمنی عابران و مجاوران کارگاه ساختمانی

۱۲-۲-۳ جلوگیری از سقوط افراد

۱۲-۲-۴ جلوگیری از حریق، سوختگی و برق‌گرفتگی

۱۲-۳ بهداشت کار، محیط زیست، تسهیلات بهداشتی و رفاهی

۱۲-۳-۱ کلیات

۱۲-۳-۲ آب آشامیدنی

۱۲-۳-۳ سرویس های بهداشتی

۱۲-۳-۴ محل های تعویض لباس (رختکن)

۱۲-۳-۵ غذاخوری، محل اقامت و استراحت کارگران

۱۲-۳-۶ نور و روشنایی

۱۲-۳-۷ تهویه

۱۲-۳-۸ کمک‌های اولیه

۱۲-۴ وسایل و تجهیزات حفاظت فردی

۱۲-۴-۱ کلیات

۱۲-۴-۲ کلاه ایمنی

۱۲-۴-۳ حمایل بند کامل بدن و طناب مهار

۱۲-۴-۴ عینک ایمنی و سپرمحفاظت صورت

۱۲-۴-۵ ماسک تنفسی حفاظتی

۱۲-۴-۶ کفش و پوتین ایمنی

۱۲-۴-۷ چکمه و نیم‌چکمه پلاستیکی

۱۲-۴-۸ دستکش حفاظتی

۱۲-۴-۹ لباس کار

۱۲-۴-۱۰ گوشی حفاظتی

۱۲-۴-۱۱ جلیقه نجات

۱۲-۴-۱۲ گتر حفاظتی

۱۲-۵ وسایل و سازه‌های حفاظتی

۱۲-۵-۱ کلیات

۱۲-۵-۲ جان پناه و نرده حفاظتی موقت

۱۲-۵-۳ پاخورهای حفاظتی

۱۲-۵-۴ راهرو سرپوشیده موقت

۱۲-۵-۵ سرپوش‌ حفاظتی

۱۲-۵-۶ پوشش ‌موقت فضاهای ‌باز

۱۲-۵-۷ سقف‌ موقت

۱۲-۵-۸ تورهای‌ ایمنی

۱۲-۵-۹ حصار حفاظتی موقت

۱۲-۶ وسائل، تجهیزات و ماشین‌آلات ساختمانی

۱۲-۶-۱ کلیات

۱۲-۶-۲ دستگاه ها و وسایل موتوری بالابر

۱۲-۶-۳ وسایل موتوری نقل و انتقال، خاکبرداری و جابجایی مصالح ساختمانی

۱۲-۷ وسایل دسترسی

۱۲-۷-۱ کلیات

۱۲-۷-۲ داربست

۱۲-۷-۳ نردبان

۱۲-۷-۴ راه‌پله‌ موقت

۱۲-۷-۵ راه شیب‌دار و گذرگاه

۱۲-۸ تخریب

۱۲-۸-۱ کلیات

۱۲-۸-۲ تخریب‌ کف و سقف

۱۲-۸-۳ تخریب‌ دیوارها

۱۲-۸-۴ تخریب سازه های بتنی

۱۲-۸-۵ تخریب سازه های فولادی

۱۲-۸-۶ تخریب دودکش‌های بلند صنعتی و سازه‌های مشابه

۱۲-۸-۷ مصالح و ضایعات

۱۲-۹ عملیات خاکی

۱۲-۹-۱ کلیات

۱۲-۹-۲ گودبرداری (حفر طبقات زیرزمینی و پی کنی ساختمان ها)

۱۲-۹-۳ حفاری چاه‌ها و مجاری آب و فاضلاب

۱۲-۱۰ عملیات ساخت، برپایی و نصب اسکلت ساختمان

۱۲-۱۰-۱ کلیات

۱۲-۱۰-۲ اجرای سازه های فولادی

۱۲-۱۰-۳ اجرای سازه‌های بتنی

۱۲-۱۱ سایر مقررات مربوط

۱۲-۱۱-۱ کلیات

۱۲-۱۱-۲ تأسیسات گرمایی ، تعویض هوا و تهویه مطبوع

۱۲-۱۱-۳ سیم‌کشی و نصب تأسیسات و تجهیزات برقی

۱۲-۱۱-۴ سیم‌کشی برای استفاده‌های موقت

۱۲-۱۱-۵ نصب قطعات پیش‌ساخته بتنی

۱۲-۱۱-۶ کار بر روی بام ساختمان ها، سقف‌های شیب‌دار و شکننده

۱۲-۱۱-۷ نقاشی و پوشش سطوح با مواد شیمیایی و یا دیگر مواد قابل اشتعال

۱۲-۱۱-۸ حمل و نقل، جابجایی و انبارکردن مصالح

مقاله مرتبط با مبحث ۱۲اصول ایمنی كار در عملیات اجرایی